از اَمل چشم پوش و در عمل کوش . مرد جست و جوی باش نه گفت و گوی . از دریا بخواه نه از جوی . از اضافه ی کلام چون زیاده طعام دست بدار . سبکبار باش نه سبکسر و سبکسار . خروس در سحر به ذکر قدوس سبوح در خروش است ، کم از خروس مباش . چون به خروش آمدی بدان که بهترین عطای دوست لقای اوست . مترصّد باش که :

گدایی گردد از یک جذبه شاهی                       به یک لحظه دهد کوهی به کاهی

گفته اند که سحر ، وقت مسافرت رهروان است و نسیم آن ، چون دم عیسوی علاج بیماران .

وقت سفر رسیده یعنی سحر رسیده                   بیدار باش بیدار قم أیّها المزمّل

دانش گنجینه هایی است و کلیدهای آن پرسش است ، پس بپرسید ( خدایتان رحمت کند ) ، چرا که درباره دانش به چهار نفر پاداش داده می شود : پرسنده ، پاسخ دهنده ، شنونده و دوستدار آنان .

برادر مسلمانت را دوست بدار ، پشتیبان او باش ، چنان که او پشتیبان توست . در غیابش آبروی او را حفظ کن و اگر حاضر است ، دیدارش کن و او را بزرگ و گرامی بشمار و هر گاه گرفتار شد یاریش کن و برایش چاره اندیشی کن .

سریع ترین دعایی که به اجابت می رسد ، دعای برادر برای برادرش در غیاب او است و چون به دعا بپردازد ، فرشته ای که بر او گمارده شده می گوید : آمین ، برای تو نیز دو برابر این خواسته باد .

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم : برادرم عیسی ، از شهری گذر کرد که در آن ، مرد وزنی به یکدیگر فریاد می کشیدند . پرسید : « شما را چه شده است ؟ »

مرد گفت : ای پیامبر خدا ! این  زن من است و او را مشکلی نیست . زنی درستکار است ؛ اما دوست دارم از او جدا شوم .

گفت : « به هر حال ، به من بگوی که او را چه می شود ؟ »

مرد گفت : بی آن که کهن سال باشد ، چهره اش بی طراوت است .

گفت : « ای زن ! آیا دوست داری دیگر بار ، چهره ات پر طراوت شود ؟ »

زن گفت :  آری

به او گفت : « چون غذا می خوری ، از سیر شدن حذر کن ؛ زیرا اگر غذا بر سینه سنگینی کند و از اندازه افزون شود ، طراوت چهره از میان می رود ».

آن زن ، چنان کرد و دیگر بار ، چهره اش طراوت یافت .

یک نَفَس از نَفس ایمن مباش که دشمنی سخت رهزن و رهزنی سخت دشمن است . همواره در کمین است و اقتضای طبیعتش این است . از شهوت و از شهرت بپرهیز و از معاشر ناجنس ، به خصوص از نفس  بگریز که :

نخست موعظه پیر می فروش این است                                      که از معاشر ناجنس احتراز باید کرد

دایما طاهر باش ، به حال خویش ناظر باش و عیوب دیگران را ساتر باش . با همه مهربان باش و از همه گریزان باش ؛ یعنی با همه باش و بی همه باش . خداشناس باش ، در هر لباسی باش .

ببین تا چه اندازه به قرآن نزدیکی . رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند : « قرآن ، خوان نعمت خداست . » بنگر بهره ات از این سفره چه قدر است .

ولی الله اعظم ، امام اول علیه السلام به فرزندش محمد بن حنفیه اندرز کرد که :

« درجات بهشت به عدد آیات قرآن است و در رستاخیز به قاری قرآن گویند بخوان و بالا برو ، و بعد از پیامبران و صدیقین کسی در بهشت به مرتبه وی نیست .»

لقمان به پسرش گفت : « ای پسرم ! حکمت ، ده تا کار انجام می دهد : دل های مرده را زنده می کند ، بینوا را در جایگاه های پادشاهان می نشاند ، به فرومایه شرافت می بخشد ، بردگان را آزاد می سازد ، به غریب پناه می دهد ، نیازمند را توانگر می سازد ، بر شرافت شریف و سیادت سید می افزاید . و آن از مال بهتر است و مایه ی امان از ترس است . سپری در جنگ است ، و کالایی است که سود می کند . هنگامی که ترس او را می لرزاند ، شفاعت کننده است ، و هنگامی که یقین به او می رسد ، راه نماست ، و هنگامی که پوشاکی او را نمی پوشاند ، پوشاننده است . »

مواظب مراقب باش و مراقب حضور و عبادت ، تا عبدالله شوی و عندالله شوی و مشمول آیه کریمه ی « همانا پرهیزگاران در باغ ها و نهرهای بهشتی جای دارند * در جایگاه صدق نزد پادشاهی مقتدر » گردی .

مردی به آفتاب یمنی ، اویس قرنی گفت : « مرا اندرزی کن ! آن جناب گفت « فرار کن به سمت خدا » این کلام را از کتاب الله اقتباس کرد که حضرت نوح علیه السلام به مردم فرمود : « ففرّوا إالی الله »

سه نفر دارای هفده شتر بودند . خدمت حضرت رسیدند و از وی خواستند که شترها را میان آنان به نسبت 1/2 و 1/3 و 1/9 تقسیم کند ، بی آن که شتری کشته شود . حضرت دستور دادند : یک شتر بر شترها افزودند که مجموع آن ها هجده شتر شد . سپس نصف هجده شتر یعنی نه شتر را به کسی که 1/2 می خواست داد . از نه شتر باقیمانده ، شش شتر به کسی که 1/3 می خواست داد ، و دو شتر به کسی که 1/9 می خواست . مجموع 9 ، 6 و 2 شتر می شود 17 شتر . سپس حضرت شتر خود را هم برداشت .

عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بود ، یکی از مسلمانان بیمار و بستری گردید ، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از حال او جویا شد ، گفتند : بستری است ، پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به عیادت او رفت ، وقتی که در بالین او نشست ، او را درحال جان دادن یافت ، از او پرسید : حالت چطور است ؟

بیمار : « در حالی هستم که هم امید به رحمت خدا دارم ، و هم از گناهانم می ترسم » .

پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : « اجتماع دو خصلت خوف و رجاء ( ترس و امید ) در دل مؤمن ، در این هنگام ( مرگ ) نشانه ی آن است که خداوند ، آن مؤمن را به امیدش می رساند ، و از آنچه ترس دارد ، ایمن و محفوظ می دارد » .

آیت الله کوهستانی به یکی از ارادتمندان که از ایشان موعظه و دستوری درخواست کرده بود ، فرمودند : دستورالعملی به شما می دهم که اگر به آن عمل کنید ، هر حاجتی که داشته باشید ، خداوند آن را برآورده می کند و آن این است که هر روز دوازده بار سوره مبارکه ی « قدر » را بخوانید و تا چهل روز مداومت کنید که بعد از چهل روز حاجت شما برآورده می شود .

الحمدلله نعمت بیداری یافتی که ندانم روی از چه تافتی و در بهار عمر به منای دوست شتافتی ؟

قربان حقیقتت که تا بیدار شدی در راه دیدار شدی .

با تضرّع و ادب در پیشگاه دوست بگو :

تیری زدی و زخم دل آسوده شد از آن                                    هان ای طبیب خسته دلان مرهم دگر

و با التماس بخواه : « پروردگارا ! دل های ما را ، پس از آن که ما را راه نمودی ، به کژی مگردان ، و ما را از نزد خود بخشایشی ازرانی دار ، که تویی بسیار بخشنده » .

باری ، بیمار بیدار پیش از ان که دست از جان بشوید و منادی حق را لبیک بگوید ، طبیب طلبد و درد خویش را بدو گوید و درمان جوید .

عزیزانم ! نعمت بیداری روزی هر بی سر و پا نمی شود و این پیک کوی وفا با هر دلی آشنا نمی گردد . هر مشامی این نسیم صبا را بویا نمی شود و هر زبانی به ذکر آن گویا نمی گردد . بیداری ، می تلخ وش است . با هر کامی سازگار و گوارا نیست .

آن تلخ وش که صوفی ام الخبائثش خواند                                  أشهی لنا و أحلی من قبله العذاری

حالا که آمدی گویمت : « استقامت کن ، همان گونه که مأمور شده ای » که : «کسانی که گفتند پروردگار ما خداست ، آن گاه ایستادگی کردند ، فرشتگان بر آنان نازل می شوند …. ( سوره فصلت آیه 31) » .

ابوحازم گفته است : از مردمی در شگفتم که برای دنیایی می کوشند ، که هر روز گامی از آن ، دور می شوند و برای دنیایی نمی کوشند ، که هر روز گامی به آن نزدیک می شوند .

شخصی خدمت آیت الله بهجت رسید و عرض کرد : برای نفی خواطر ( پاکیزه کردن دل و ذهن از هر چه جز خدا ) چه کنیم ؟ فرمودند : ضدش را انجام دهید ؛ یعنی استغفار کنید و صلوات بفرستید که ضد آن خواطر هستند .

گویند پادشاه بوالهوسی فرمان داد ، تا هر صاحب عیبی را که پیدا شود ، او را یک درهم جریمه کنند . یکی از مأموران مردی را دید که عیبی در چشمش داشت ، به او گفت : باید درهمی بدهی . مرد گفت : چچچچ…. چچچ ….. چرا دهم ؟ مأمور گفت : دو درهم باید بدهی که زبانت هم لکنت دارد . و گریبان آن بیچاره را گرفت . مرد خواست از خودش دفاع کند ، معلوم شد که یک دستش شَل است . مأمور سه درهم طلبید . و در گیر و دار دعوا کلاه از سر او بیفتاد ، معلوم شد که مرد کچل نیز می باشد .  این بار مأمور چهار درهم طلبید . مرد پای به فرار نهاد و در رفتن لنگ بودن او نیز آشکار گردید . مأمور با خوشحالی فریاد کشید : « مَجُنب که گنجی ».

امام صادق علیه السلام : لقمان حکیم به پسرش موعظه کرد : « ای پسرم ! از خدا چنان بترس که اگر قیامت را با همه ی خوبی های انس و جن دریابی ، باز هم بهراسی که خداوند عذابت کند . و به خدا چنان امیدوار باش که اگر قیامت را با همه ی بدی های انس و جن دریابی ، امیدوار باشی که خداوند تو را بیامرزد » .

پسرش به او گفت : ای پدرم ! چگونه می توانم چنین باشم ، در حالی که تنها یک قلب دارم ؟

لقمان حکیم گفت : ای پسرم ! اگر قلب مؤمن بیرون آورده و پاره شود ، دو نور در آن دریافت می گردد : نوری برای خوف و نوری برای رجا ، که اگر وزن شوند ، هیچ یک ذره ای بر دیگری ترجیح نخواهد داشت . هر کس به خدا ایمان آورد ، سخن خدا را تصدیق می کند و هرکس گفته خداوند را تصدیق کند ، به دستور او جامه عمل می پوشد . و هر کس به دستو او جامه عمل نپوشد ، گفته خدا را تصدیق نکرده است زیرا این خلق و خوی ها ، بر درستی یکدیگر شهادت می دهند . پس هر کس به خدا ایمان صادقانه داشته باشد ، در عمل نیز با خدا خالصانه و خیرخواهانه رفتار می کند و هر که در راه خدا خالصانه و خیرخواهانه عمل کند ، حقیقتا صادقانه به خدا ایمان آورده است . و هرکه خدا را اطاعت کند ، از او می ترسد و هر که از او بترسد ، او را دوست می دارد و هر که او را دوست بدارد ، از فرمانش پیروی می کند و هر که از فرمانش پیروی کند ، مستحق بهشت و رضوانش می گردد ، و هرکه از رضوان الهی پیروی نکند ، غضب خدا بر او هموار می گردد . از غضب خدا ، به خدا پناه می بریم !

از مرحوم حاج شیخ مرتضی طالقانی در مدرسه سید نجف اشرف شنیدم که فرمود در این مدرسه در زمان مرحوم آقای سید محمد کاظم یزدی دو قضیه عجیب و متضاد مشاهده کردم یکی آنکه در فصل تابستان که عده ای از طلاب در صحن وعده ای پشت بام میخوابیدند شبی از صدای هیاهوی طلاب از خواب بیدار شدم دیدم همه طلاب به سمت صحن می روند و دور یک نفر جمعند پرسیدم چه خبر شده ؟ گفتند فلان طلبه خراسانی پشت بام خوابیده و غلطیده و از بام افتاده است .

من هم به بالین او رفتم دیدم صحیح و سالم است و تازه می خواهد از خواب بیدار شود گفتم او را خبر ندهید که از بام افتاده است خلاصه او را در حجره بردیم و آب گرمی به او دادیم تا صبح شد و به اتفاق او به درس مرحوم سید حاضر شدیم و قضیه را به مرحوم سید خبر دادیم.

سید خوشحال شد و امر فرمود گوسفندی بخرند و در مدرسه ذبح کنند و گوشتش را بین فقراء تقسیم نمایندبعد از چند روز در همین مدرسه همان طلبه یا طلبه دیگر در سرداب سن به  روی تختی که ارتفاعش از دو وجب کمتر بود خوابیده و در حال خواب می غلطد و از تخت می افتد و بلافاصله می میرد و جنازه اش را از سرداب بالا می آورند .

این دو قضیه عجیب و صدها نظیر آن به ما می آموزد که تأثیر هر سببی موقوف بخواست خداوندی است که اسباب را مؤثر قرار داده است زیرا می بینیم سبب قوی که قطع به تأثیر آن است مانند افتادن از بام دو طبقه مدرسه سید که قاعدتا باید خورد شود و بمیرد ، کوچکترین اثری از آن ظاهر نمی شود چون خدای عالم نخواسته و بالعکس افتادن از تخت کوتاه یک وجبی که قاعدتا نباید صدمه ای وارد آورد چه رسد به کُشتن ، سبب مردن می گردد.

سلطان محمود غزنوی ، مقبره ای برای خود آماده ساخته بود ؛ به یکی از ندیمان خود دستور داد تا آیه ی مناسبی از قرآن ، برای حکّ روی سنگ آن قبر پیدا کند ؛ ندیم عارف و خوش ذوق گفت : بنویسید « هذه جهنّم الّتی کنتم توعدون » این همان دوزخی است که به شما وعده داده اند .

نیای خالد قسری ، زنی بیگانه را بوسید . زن به پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم شِکوه بُرد . رسول به دنبال مرد فرستاد . او آمد و اعتراف کرد و گفت : اگر زن می خواهد قصاص کند ، قصاص کند ! پیامبر و یارانش لبخند زدند . حضرت پرسید : دیگر این کار را تکرار نمی کنی ؟ مرد پاسخ داد : سوگند به خداوند ، نه ای رسول خدا . رسول از مجازات (سبک ) وی چشم پوشید .

از شخصی پرسیدند : کنیه ی تو چیست ؟ گفت : « ابو عبدالله السمیع البصیر الذی یمسک السماء ان تقع علی الارض »

گفتند : مرحبا به ابی نصف القرآن

حضرت آیت الله بهجت می فرمودند : در آخر الزمان زیاد این ذکر را بگویید : « یا الله ُ یا رحمان ُ یا رحیم ُ یا مقلِّبَ القلُوبِ ثبِّت قلبی عَلی دینِکَ » ای خداوند و ای رحمت گستر و ای مهربان ، ای گرداننده و زیر و رو کننده ی دلها ، مرا بر دین خود استوار بدار .

از آیت الله بهجت منقول است که می فرمود : میرزا حسین نوری استاد شیخ عباس قمی صاحب کتاب « مفاتیح الجنان » در سامرا بود و به آیت الله میرزای شیرازی مربوط بود . روزی میرزا حسین نوری به شخصی گفت : برای شب پنج شنبه و شب جمعه صد نفر را برای شام دعوت کن ! منظور ایشان این بودکه پنجاه نفر را شب پنج شنبه و پنجاه نفر را شب جمعه دعوت کن ! آن شخص مطلب را درک نکرده بود و برای هر شب ، صد نفر را دعوت کرد . شب پنج شنبه غذای پنجاه نفر پخته شد ، ولی مهمانان صد نفر آمدند . در آن وقت ، نانوایی ها هم محدود بودند و شب ، هیچ نانوایی باز نبود . حاجی نوری پیغامی برای ملا فتح علی سلطان آبادی رساند که به این مشکل برخورد کردم ، چه باید کنم ؟ ایشان فرمود ، غذا را نکشید تا من بیایم ! وقتی آمدند ، یک پارچه تمیز روی غذا گذاشتند و دست روی پارچه کشیدند و هر دفعه این حدیث را خواندن که جبرئیل به پیامبر گفت : « ها علیٌّ خیرُ البَشَرِ و مَن اَبَی فَقَد کَفَر » یعنی آگاه باشید علی بهترین انسان ها است . هر کس او را رد کند ، هر آینه کافر شود .

بعد دستور دادند غذا را بکشند . چون غذای پنجاه نفر را برای صد نفر میهمان کشیدند ، کافی شد و چیزی کم نیامد .

شخصی از حضرت آیت الله العظمی بهجت پرسید : این حقیر مشتاق زیارت امام عصر حجه بن الحسن العسگری عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشم ، تقاضا دارم که دعا بفرمایید تا به این سعادت نائل شوم ! ایشان جواب دادند : زیاد صلوات بفرستید و آن را به وجود مقدس امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هدیه کنید !

صلوات منهدم کننده ی گناهان است . این روایت در کتاب « جامع الاخبار » از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است : هر کس یک بار بر من صلوات بفرستد ، یک ذره از گناهانش باقی نمی ماند .