معده گرم : گواریدن ( قدرت گوارش ) طعام بیش از آرزو ( اشتهاء ) باشد و طعام ها که اندر دیگر معده ها دیرگوارد اندر این معده زود گوارد و طعام ها که اندر معده های دیگر زود گوارد اندرین معده بسوزد و دردناک شود و باشد که درد سر گیرد .

معده سرد : آرزوی طعام بیش از گواریدن باشد ( اشتهای زیاد دارد ولی با قدرت گوارشی کم ) و طعام ترش شود و آروغ ترش بر آرد و طعام های سرد آرزو کند و آن بهتر تواند خورد ( غذاهای سرد بهتر می خورد ) و از آن رنجور شود ( اما بعد از خوردن ، معده از آن غذا در رنج افتد . )

معده تر : تشنگی اندک باشد و چیزهای تر آرزو کند .

معده خشک : تشنگی بسیار باشد و اندکی آب او را کفایت باشد و اگر آب بسیار خورد بر وی گران گردد و خوردنی های خشک آرزو کند و بسیاری آن زیان دارد و فرق میان مزاج عارضی و اصلی آن است که صاحب مزاج اصلی چیزها مانند مزاج خویش آرزو کند و صاحب مزاج عارض چیزها مخالف مزاج آرزو کند مگر روزگاری بر آید و مزاج عارضی همچون مزاج اصلی گردد آنگاه چیزها مانند مزاج آرزو کند .

تمامی صداهای صنعتی سردند . گرمازدا ، سوداساز و موجبات خستگی و غلظت خون را فراهم می سازند . انرژی تن انسان را می گیرند / صداهای موتور کارخانه جات ، موتور اتومبیل ، هواپیما ، توان آلایندگی صداهای صنعتی خیلی زیاد است و با سرعت زیادی سودا در بدن پدید می آورد و موجب بیماری هایی مانند وزوز گوش ، خستگی اعصاب ، سردرد ، کم حوصلگی ، استرس پذیری ، فراموشی مقطعی ، لرزش اندام ، کم خوابی و تفکرات و رفتارهای سودایی می شود .

اینگونه تفکرات موجب می گردد انسان بیش از حد به یک موضوع توجه نماید ، سخت گیری غیر معقول و تردید و پافشاری بی منطق روی موضوعات داشته باشد ، احتیاط ها و همسون گری های منفی بافانه در پندارها و رفتارهایش بروز می کند .

علاوه بر مزاج گیاهان و حیوانات ، فصل ها ، زمان ها ، شب و روز ، موقعیت های جغرافیایی متفاوت ، مکان ها ، دریاها ، جنگل ها ، کوهستان ها ، کویر ، دشت زیبا ، زندان ، محل انجام رفتارهای زشت و محل انجام کارهای خیر و نیکو همه دارای مزاجی از جنس گرمی و سردی هستند .

شادی و غم ، تکبر ، حسرت ، نفرت ، حرص و آز ، بخشایش ، تواضع ، نوع دوستی ، و مهربانی و خشونت و تمامی رفتارها ، پندارها ، و حتی مجموعه شنیدارها نیز دارای مزاجی از نوع سردی و گرمی هستند ، مانند انیکه غم سرد است و شادی گرم ، کلمات امید بخش گرم هستند و صداهای ناامید کننده سردی به تن و روان می دهند .

دوستی ها گرمند و خشونت و دشمنی ها سردند .

درک رفتارها و پندارها و بوها و درک مناظر زشت و زیبا و مزاج نیکی ها و پندارها و پلیدی ها از طریق روح انسانی به بدن منتقل می شود . و می تواند به بدن گرما ببخشد ، و یا سردی عطا کند . از این رو پنداری منفی می تواند اشتهای انسان را کور کند - و ضربان را کاهش دهد و کارآیی بدن را به حداقل برساند - و امید موفقیت می تواند ضربان را افزایش دهد ، به انسان نشاط بدهد - و توان و انرژی انسان را چند برابر نماید .

حرص و آز می تواند موجب بروز بیماری گردد - ریاکاری می تواند انسان را خسته کند - صداقت و یکرنگی شجاعت می آفریند - بخشندگی آسودگی خاطر و نشاط روح و روان و پرکاری جسمی ایجاد می نماید . دل بستگی رنج آور و وارستگی نجات بخش است .

زخم ها نیز بر حسب رنگ و بو و شکل ، حرارت و سردی مزاج دارند . و باید بر حسب نوع آنها روش درمان راگزینش کرد ، و داروی مناسب انتخاب کرد و تناسب سردی و گرمی آنها دیر درمان و یا التیام بخش ترند .

زخم های قرمز رنگ و زرد رنگ زخم های گرم هستند ، زخم های زرد دیردرمان و زخم های قرمز رنگ التیام پذیرند . زخم های سفید و تیره رنگ و طوسی رنگ زخم های سردند و عفونت پذیر و دیردرمان می شوند ، تا زمانی که رنگ زخم تغییر نیافته است زمینه درمان ایجاد نمی شود ، هر چقدر رنگ زخم تغییر کرد ، بوی عفونت آن کم می شود درد آن نیز بهبود می یابد .

دودها نیز جذب مغز انسان می شوند و غدد گوناگون بویایی را متأثر می سازند و غدد چشایی را نیز وادار به ترشح ویژه ای می کنند ، و هر کدام خاصیت ویژه ای از سردی و گرمی از خود بروز می دهند .

گاهی موجب بروز آرامش در انسان و گاهی باعث وجد و شور و زمانی باعث بی قراری و سستی و نگرانی و نا امیدی می شوند

دود اسفند گرم است ، دود کندر گرم است ، دود عود گرم است ، دود آتش چوب و هیزم گرم است ، دود برگ گیاه ماهور گرم است ، دود آتش چوب انار گرم و خشک ، دود آتش چوب گز بسیار گرم است .

دود تنباکو گرم اول و سرد آخر است ، دود سیگار گرم اول وسرد دوم است ، از این رو در بدو امر انرژی کوتاهی می دهد و سپس مغز را سرد می کند ، دود تریاک گرمابخش در درجه اول و سرما بخش در درجه سوم و چهارم است . دود بنزین و نفت و گازوییل سرد است ، دود کاه گرم است ، دود مواد پلاستیکی سرد است ، دود زباله سرد است ، دود پشم و ابریشم گرم است ، دود پنبه و مو سرد است .

تماشای چهره پدر و مادر گرمابخش و اعتدال انگیز است، اگر چنان چه پدر و مادری مؤمن باشند انرژی زا ، افزایش دهنده گرمای تن و روان و روشنی بخش چشم است .

تماشای چهره انسان های مؤمن نیز گرمابخش است .

رؤیت انسان های ناسپاس ، ظالم ، کینه ورز ، پلید ، سردی زا ، و یأس آفرین است

تماشای چهره های زشت نیز سودازا و صفرازاست و موجب بروز عصبانیت می شود ، از دیدگاه تربیتی ( اسلامی ) نباید برای طفل دایه زشت انتخاب کرد .

تماشای صفحات آکنده از حروف آسمانی گرم است و موجب افزایش نور بینایی می شود .

تماشای صفحات قرآن مجید گرمابخش است

مطالعه نامه عشق آمیز و محبت انگیز دوست مهرآفرین و گرمابخش است

دیدار صحنه های نفرت انگیز ، ظلم ، جنایت ، سردی بخش است .

تماشای صحنه های جنسی انسانی و حیوانی سودازا است ، گرم اول و سرد آخر است یعنی در بدو امر موجب گرمی و تحریک می گردد و سپس سردی می آورد ، از این رو موجب سستی پایدار در جسم و روان می گردد .

تماشای چهره نامحرم و صحنه گناه به شدت سرد و خشک است ، و سردی آن در عمق ، جسم و روان نفوذ می کند .

نگاه نامحرم شلیک تیری است مسموم از تیرهای ابلیس که بر جان و تن انسان می نشیند و سمّ آن نفوذ می کند و تا دیر زمانی در بدن کارگر است .

عرفا چشم از تماشای چهره های می پوشاندند و اجازه ورود پرتوهای منفی حرام به جسم و روان خود نمی دهند .

خداوند تبارک و تعالی دستور می دهد تا چشم را از تماشای صحنه های حرام بپوشانیم ( غضبوا ابصارکم ) ، در فرهنگ فارسی اصطلاح چشمهایت را درویش کن یک اصطلاح فراگیر است ، که باید تأکید گردد تا رایج شود . در فرهنگ غرب تماشای صحنه های مختلف افعال دیگران تجاوز به حقوق آنان تلقی می گردد .

هر گونه جنبش مفرط ، زیرا بر اثر افراط در جنبش حرارت غریزی تحلیل می رود .

آرامش در حد افراط ، زیرا حرارت غریزی بر اثر افراط در آرامش خفه می شود

خوردن و نوشیدن بسیار بیشتر از حد لازم

امساک در خوردن و نوشیدن

غذای سرد

دوای سرد

زیاده روی در برخورد با گرمی دهنده ها مانند هوای گرم ، ضمادهای گرم و آب گرم حمام

تخلخل ( دیلاتاسیون عروق ) زیاد در بدن که در حرارت غریزی ایجاد پریشانی می کند

برخورد طولانی و دراز مدت با چیزهایی که به حد اعتدال گرمی می بخشند ، مانند اقامت زیاد در حمام

برخورد با چیزهایی که از کنش آنها سردی حاصل می شود

برخورد با چیزهایی که از نیروی آها سردی نتیجه می شود ، هر چند در حال حاضر گرم باشند

زیاده روی در احتباس یعنی نگه داشتن مواد بیرون راندنی از جسم که بر اثر آن حرارت غریزی جمع و متوقف می شود

تخلیه در حد افراط ، زیرا روح در پی تخلیه بیرون می آید و ماده حرارت از بین می رود

بند آمدن مجاری در بدن به وسیله مواد زائد

سفت بستن اندام ها و زود باز نکردن بند آنها که موجب بند آمدن راه حرارت می شود .

اندوه زیاده از حد

ترس مفرط

شادی بیش از حد

لذت بیش از اندازه

حرفه سردی بخش

نهوه ( جلوگیری)

نارسی که مقابل عفونت است

غذاهایی که از لحاظ مقدار در حد اعتدال هستند.

حرارت معتدل ، وزش معتدل نیز در رده حرکات معتدل قرار دارد .

ماساژ ( دلک ) در حد اعتدال و دور از افراط

مالش دادن به وسیله دست ( غمز) در حد اعتدال

حجامت گرفتن بدون نیشتر زدن و شکاف دادن پوست ( حجامت خشک ) . حجامتی که با نیشتر همراه است ( حجامت تر ) به بدن سردی می دهد زیرا بدن به تخلیه خون گرفتار می شود .

جنبش حتی اگر خارج از اعتدال باشد ولی نه در حد افراط و تفریط ، باز گرمی بخش است

غذای گرم

داروی گرم

استحمام در حد اعتدال

حرفه ای که آن با ایجاد حرارت در بدن توأم است

تماس بدن با گرم کننده های معتدل مانند هوا و ضماد و مرهم که بر بدن گذاشته می شود .

خواب و بیداری در حد اعتدال و بر طبق شروطی که در مبحث خواب و بیداری بیان شده است .

حالت خشم چه در حد کم و چه زیاد فرقی نمی کند .

غم و اندو که خیلی بیشتر از حد نباشد زیرا اگر اندوه به حد افراط باشد سردی به  بار می آورد .

شادی و نشاط در حد اعتدال